Geluid

Het geluid van windturbines

Windturbines produceren elektriciteit én geluid. Hoe ontstaat het geluid van windturbines? En: hoeveel geluid mogen ze maken?

De draaiende rotorbladen van windturbines veroorzaken het meeste (ruisachtige) geluid. Als een rotorblad de mast passeert, ontstaat ook een bepaald zoevend geluid. De generator en de tandwielkast in het gondelhuis bovenop de torenmast produceren weer een ander soort geluid. Kenmerkend bij windturbines is dat er geen piekmomenten zijn. Als de turbine werkt, is sprake van een vrijwel constante geluidsproductie. Bij dezelfde windsnelheden is de geluidsproductie overdag, in de avond en ’s nachts dezelfde. Overdag is er echter veelal meer omgevingsgeluid waardoor het geluid van de windturbine niet of minder hoorbaar is.

Normen
Hoe mensen het geluid ervaren, verschilt van persoon tot persoon. De toegestane geluidsproductie is vastgelegd in normen. Die normen (de zogeheten Lden en Lnight) gelden in geheel Nederland, voor elke windturbine. Bepalend is de hoeveelheid geluid die wordt gemeten op de gevel van nabij gelegen woningen.

Lden/Lnight
Lden staat voor Level day, evening, night: het gemiddelde geluidniveau in de dag, de avond en de nachtperiode, gemeten over het gehele jaar. ’s Avonds geldt er een correctie van +5 dB en ‘s nachts van +10 dB. Bovendien is er een afzonderlijke norm opgenomen voor de nachtperiode om slaapverstoring te voorkomen: Lnight =41 dB. Dit is het jaargemiddelde geluidniveau in de nachtperiode. De hoorbaarheid van geluid hangt onder meer samen met weersomstandigheden. De jaarmiddelingsmethode houdt rekening met die wisselende omstandigheden.

De vastgestelde jaargemiddelden zijn:
Lden: 47 dB
Lnight: 41 dB.

Grenswaarden

Als een windturbine voldoet aan de normen is het niet zo dat de windturbines onhoorbaar zijn, of dat er in het geheel geen hinder te verwachten is. De grenswaarde is gebaseerd op een aanvaardbaar geacht aandeel ‘ernstig gehinderden’. Dit aandeel is hetzelfde als de bij de grenswaarden van andere geluidsbronnen, zoals wegverkeer. Ter vergelijking: voorkeursgrenswaarde voor wegverkeerslawaai in Nederland is Lden =50 dB.

Laagfrequent geluid

Er is een literatuurstudie uitgevoerd naar de gezondheidseffecten van laagfrequent geluid van windturbines bij omwonenden. In de onderzochte literatuur zijn geen aanwijzingen te vinden dat windturbinegeluid tot andere gezondheidseffecten dan hinder of mogelijk slaapverstoringen leidt. Ook zijn er geen aanwijzingen dat het aandeel laagfrequent geluid van windturbines een bijzondere of belangrijke rol speelt bij geluidshinder of slaapverstoringen.

Op dit moment ligt er een concept rapport bij RvO waarin opnieuw gekeken is naar de normen voor geluid en slagschaduw. Naar verwachting komt er begin 2024 een advies met aanbevelingen voor wel of niet aanpassen van de normen.

Meer informatie leest u bijvoorbeeld op de site van de rijksoverheid: Geluid en windturbines